Hoe milieubescherming leidt tot nieuwe klimaatconcepten voor winkelketens.
Sinds 1 januari gelden nieuwe wettelijke minimumeisen ten aanzien van de energie-efficiëntie van ventilatieapparaten. Natuurlijk hebben ook winkelketens hiermee te maken: ze moeten bij de bouw van nieuwe gebouwen en de verbouwing van bestaande gebouwen hun ventilatietechnische concept aanpassen.
Begin december 2015 vond de klimaatconferentie van de VN in Parijs plaats. In tegenstelling tot de vrees van velen was de conferentie een succes: de 195 deelnemende staten werden het eens over een wereldklimaatverdrag dat het doel heeft om de wereldwijde opwarming te beperken tot twee graden Celsius, en als dat mogelijk is zelfs tot 1,5 graden Celsius. Een belangrijke stap voor de hele wereld. En eindelijk de algemene erkenning dat de klimaatverandering een door mensen veroorzaakte realiteit is. Maar een pak papier heeft nog geen invloed op de CO2-uitstoot; pas de implementatie van ingrijpende maatregelen zorgt daarvoor. Een daarvan is de Ecodesign-richtlijn, de ErP-richtlijn van de Europese Unie. De omzetting van deze wet bereikte op 1 januari 2016 een eerste niveau op het gebied van de ventilatietechniek. Een niveau dat vooral voor veel winkelketens nog hoog lijkt, zegt onder meer dat "alle ZLA moeten beschikken over een WRS" – anders gezegd, alle tweerichtingsventilatie-installaties moeten voortaan zijn voorzien van een systeem voor warmteterugwinning. Dat heeft vergaande consequenties, want daardoor zijn conventionele klimaatconcepten ineens verouderd geworden. Bij het uitwerken van een nieuwe energetische strategie zijn omzichtigheid en inzicht gevraagd. Enerzijds zijn er net zo veel verschillende ErP-conforme oplossingen als er kwaliteiten en prijzen zijn, en anderzijds moet het concept ook voldoen aan de aangescherpte, vanaf 2018 geldende tweede fase van de Ecodesign-richtlijn.
Kampmann is al jarenlang een gewaardeerde partner van allerlei winkelketens. De dienstverlening van de onderneming uit Lingen gaat veel verder dan het produceren van apparaten voor verwarming, klimaat en ventilatie. Veeleer ziet Kampmann zich hier als adviseur, die zich inleeft in de speciale belangen van de marktexploitanten, investeerders, planners en uitvoerende ondernemingen, de optimale oplossing uitwerkt en zorgt dat deze herhaalbaar is – wat vanzelfsprekend ook voor de ErP-conforme oplossing geldt. Maar wat betekent de richtlijn nu concreet voor marktexploitanten?
"Alle ZLA moeten over een WRS beschikken."
De Europese verordening nr. 1253/2014 "met betrekking tot het ecologisch verantwoorde ontwerp van ventilatie-installaties" omvat verschillende punten. Onder meer worden hierin de eisen gedefinieerd voor de ventilatorefficiëntie en voor de maximale stroomopname van het apparaat. Een doorslaggevend want verstrekkend punt is de verplichting om tweerichtingsventilatie-installaties (ZLA) uit te rusten met een systeem voor warmteterugwinning. Beproefde en talloze malen geïnstalleerde configuraties zonder warmteterugwinning mogen niet meer worden verkocht en gebruikt. Consequentie voor winkelketens: ZLA, de ventilatie-installaties met afvoer- en toevoerventilator, worden door de warmteterugwinning niet alleen duurder maar ook groter, wat bij een installatie in het gebouw zelfs hogere bouwkosten tot gevolg kan hebben. Het conform ErP toegestane installeren van een eenrichtingsventilatie-installatie is vaak onbehaaglijk en niet uitvoerbaar. Hier mag de luchtverversing slecht via één luchtweg plaatsvinden: of als buitenluchttoevoer of als afvoerluchtafvoer. Al naargelang het systeem heerst in de ruimte over- of onderdruk, en de luchtstroom alsook de luchtverdeling laten zich niet controleren.
De slimste en efficiëntste oplossing is zonder twijfel Kampmanns Hybrid ECO System – niet alleen voor winkelketens. Bij deze oplossing wordt de toevoer van buitenlucht gescheiden van de temperatuurregeling. Een uitsluitend op de toevoer van buitenlucht afgestemd centraal ventilatieapparaat met systeem voor warmteterugwinning voorziet de decentrale apparaten van verse buitenlucht. Deze zorgen dan voor de uiteindelijke temperatuurregeling. Ten opzichte van de conventionele oplossing waarbij het centrale ventilatieapparaat ook zorgt voor de temperatuurregeling, levert het Hybrid ECO System duidelijk voordelen op:
TEN EERSTE
Doordat het centrale ventilatieapparaat alleen voor de luchtverversing wordt gebruikt en niet actief verwarmt, kan het aanzienlijk kleiner worden geconstrueerd.
TEN TWEEDE
Omdat de temperatuur via de decentrale apparaten wordt geregeld, hoeft het kanalensysteem alleen verse lucht aan te voeren. Daardoor kunnen de kanalen aanzienlijk kleiner worden en komen de luchtuitlaten te vervallen. Deze functie wordt door de decentrale apparaten overgenomen.
TEN DERDE
In de verhouding tot het centrale apparaat is de stroomopname van de decentrale apparaten slechts een fractie daarvan en verzorgen ze de temperatuurregeling veel efficiënter dan een centrale oplossing.
TEN VIERDE
Verse lucht wordt zo exact afgestemd op de behoefte aangevoerd. Als de verseluchtbehoefte is afgedekt en er verwarmd of gekoeld moet worden, schakelen de decentrale apparaten om op de secundaire modus. Zo worden ook de filters in het centrale apparaat ontzien.
Zo werkt de klimatisering met het Hybrid ECO System uiterst efficiënt, omdat het de taken ventileren en verwarmen/koelen scheidt en exact afstemt op de behoefte. Dit systeemdenken is onafhankelijk van de grootte van de verkoopruimte net zo effectief toepasbaar.
Als voorbeeld wordt hier een grotere markt genoemd, die met de volgende technische uitrusting het 'Green Building'-certificaat van de Europese Commissie verwierf: Elementen voor de certificering zijn een eigen blokverwarmingsinstallatie, optimaal geïsoleerde gevels, verlichting met ledlampen en daglicht alsook het Hybrid ECO System. Zes centrale ventilatieapparaten van Kampmanns dochteronderneming NOVA zorgen voor beluchting en ontluchting. Het rendement van de geïntegreerde warmteterugwinning via de dubbeleplatenwisselaar bedraagt 84 procent. De verseluchtbehoefte wordt bepaald door CO2-sensors. Als decentrale apparaten worden TOP-luchtverhitter en Galaxis-stralingspanelen ingezet, die de 10.000 vierkante meter verkoopruimte verwarmen. Het geheel is zo efficiënt dat duidelijk meer dan 25 procent onder de eisen van de Duitse energiespaarverordening EnEV blijft. Dat de naleving van de Ecodesign-richtlijn wordt nageleefd, spreekt voor zich.
Zoals het Hybrid ECO System helemaal op de behoefte is afgestemd, zo is ook de keuze van de passende componenten. Van de Airblock FG voor inbouw in het verlaagde plafond van een kleine boetiek tot een dakapparaat voor grote volumenstromen, voor elke marktgrootte is er het passende ventilatieapparaat. Elk apparaat laat zich naar believen met verschillende decentrale apparaten combineren en via het ruimteautomatiseringssysteem KaControl comfortabel regelen en in het gebouwbeheersysteem integreren.
Photo: UN Climate Conference by JJ Georges – CC-BY-SA 4.0